Waar ik vroeger - net als zoveel anderen - het maken van een kantoorontwerp maar saai vond, is dit nu interessanter geworden dan ooit! Ik ben ervan overtuigd dat de Corona crisis op de lange duur een positief effect zal hebben op onze manier van werken. De afgelopen jaren is de vraag naar een meer inspirerende en gezonde werkomgeving toegenomen, iets wat wij, ontwerpers, van harte toejuichen. Daarbij zorgt de Corona crisis voor een totaal nieuw wensenpakket en dat maakt het ontwerpen van een kantoor alleen nog maar complexer en uitdagender. Hoe moet een kantoor er nu uit gaan zien?
Willen we wel een kantoor in de toekomst?
Tot begin 2020 brachten velen van ons het overgrote deel van hun tijd door op kantoor. Als gevolg van het Corona virus zal men naar verwachting blijvend meer thuis gaan werken. Thuiswerken heeft een hoop voordelen, zoals het wegvallen van reistijd, flexibeler werktijden (lekker even sporten tussendoor) en het maakt het combineren van werk met huishouden en gezinsleven eenvoudiger.
Door alle positieve ervaringen van het thuiswerken kan je je afvragen of het kantoor, een locatie waar collega’s samenkomen om vervolgens uren achter hun eigen scherm te duiken, in de toekomst nog zal bestaan.
Dat klinkt prachtig, maar onderzoek wijst inmiddels ook uit dat men door al het thuiswerken last krijgt van eenzaamheid, vervaging van een gezonde scheiding tussen werk en privé, verlies aan motivatie en binding met collega’s en het bedrijf.
Een kantoor blijft wenselijk, maar hoe ziet die er dan uit?
De functie en het beeld van het kantoor is blijvend veranderd. Men zal nu vooral naar kantoor komen om collega’s te ontmoeten, voor creatieve sessies, overleggen en andere sociale activiteiten waarbij fysieke interactie wenselijk is. Voor het traditionele en zelfstandige kantoorwerk blijven we liever thuis.
Het kantoor zal meer als ontmoetingsplek gaan functioneren dan als werkplek. Het hoeft niet meer de zelfstandige werkzaamheden te faciliteren, maar juist het samenwerken en samen creëren.
Waar we vroeger saaie en zakelijk vormgegeven interieurs bestaande uit overwegend gesloten ruimtes zagen als de ideale werkplek, is het besef de laatste jaren toegenomen dat we meer gebaat zijn bij een aantrekkelijke en inspirerende werkomgeving, met een grote diversiteit aan ruimtes om verschillende activiteiten te faciliteren. Nu het kantoor voornamelijk als ontmoetingsplek zal fungeren, zal deze behoefte alleen maar worden versterkt.
Digitaal platform als kantoor van de toekomst?
Behoeft het kantoor in de toekomst wel een vaste plek, letterlijk een stuk vastgoed?
Als we massaal minder naar kantoor gaan, dan is een vaste werkplek vanzelfsprekend ook niet meer noodzakelijk, dan wel rendabel. Flexwerken wordt naar verwachting het nieuwe normaal, als het dat niet al is.
Maar als we dus zo flexibel zijn geworden en theoretisch overal zouden kunnen werken, en het kantoor alleen nog ontmoeting moet faciliteren, moet het kantoor dan überhaupt nog wel een vaste plek hebben? Of verwordt het eerder tot een digitaal platform, wat we gebruiken om samen te werken en werk mee uit te wisselen? En zoeken we voor de fysieke samenwerking ruimtes die bij de activiteit passen, maar die overal kunnen zijn, zoals een koffietentje in de buurt, of een inspirerende ruimte zoals de foyer van een theater?
Het kantoor: binder en verbinder
Dé plek waar men samenkomt om het bedrijf te ervaren
Omdat we voor Corona vaak net zo veel uren op kantoor als thuis spendeerden, maakten we het kantoor graag persoonlijk en letterlijk ‘huiselijk’. Nu zal het kantoor de plek worden waar men samenkomt om juist het bedrijf te ervaren, om te proeven en voelen waar het bedrijf voor staat; Een multifunctionele bedrijfsruimte, uniek en persoonlijk, voor intern en extern gebruik.
Ruimte delen met andere bedrijven lijkt ideaal vanuit financieel oogpunt, of zou interessant kunnen zijn voor het delen van kennis en dergelijke, maar juist het gevoel van verbondenheid met het eigen bedrijf is wat men door het vele thuiswerken mist. De vraag is of je dit gevoel van verbinding voor elkaar kan krijgen in een meer universele omgeving die verschillende bedrijven aanspreekt. Een deel van de binding zit hem juist in de unieke identiteit van een bedrijf, hetgeen kan worden versterkt door de uitstraling van het interieur.
Nu zal het kantoor de plek worden waar men samenkomt om juist het bedrijf te ervaren, om te proeven en voelen waar het bedrijf voor staat; Een multifunctionele bedrijfsruimte, uniek en persoonlijk, voor intern en extern gebruik.
Waar het kantoor vaak al als visitekaartje diende voor mensen van buitenaf, zal dit nu ook in toenemende mate gaan gelden voor mensen van binnenuit. Iedereen heeft de drive om iets goed te doen, om samen te werken aan een hoger doel. Dit hoger doel is wat je deelt met je collega’s en waarvoor je bij een bepaald bedrijf bent gaan werken (als het goed is). Het gevoel van binding met dit bedrijf is dus ook van belang voor ieders gevoel van ‘ertoe doen’, je eigen welzijn. Essentieel dus, voor de medewerker en het bedrijf.
De plek waar deze binding en verbinding wordt gerealiseerd mag compact zijn, moet meerdere (sociale) activiteiten kunnen faciliteren én een toonbeeld van de unieke identiteit en waarden van het bedrijf. Dát is naar mijn idee de essentie van het kantoor van de toekomst!