Eenzaamheid is een van de meest voorkomende klachten bij werken op afstand. Medewerkers missen vaak de informele sociale interactie van de kantooromgeving. Net als bij zoveel andere dingen in het leven, weten we pas hoe belangrijk sociale interactie is, als we onze collega’s niet meer zien.
Er zijn aanwijzingen dat met name extraverte mensen op korte termijn meer last hebben van isolement, vooral als ze geen mogelijkheden hebben om met anderen in hun omgeving op afstand te werken. Over een langere periode kan isolement er echter toe leiden dat een werknemer zich minder "thuis" voelt in zijn organisatie en dat kan zelfs leiden tot een verhoogde intentie om het bedrijf te verlaten.
“Het coronavirus kunnen wij niet stoppen. Het eenzaamheidsvirus wel.”
– Willem Alexander, Koning der Nederlanden
Hoewel gedwongen periodes van sociale distantie en zelf-isolatie de ervaring van eenzaamheid voor velen kunnen vergroten, zijn er manieren om deze gevoelens tegen te gaan. Volgens wetenschappers is het zoveel mogelijk in stand houden van de verbinding met collega’s daarbij belangrijk. Ook al is het op dit moment moeilijk om fysiek samen te werken hoeft dat niet te betekenen dat je in je eentje moet werken. Dankzij de moderne technologie zijn er zijn tal van mogelijkheden om met elkaar contact te houden en samen te werken. Er zijn veel tips in omloop voor het creëren van een virtuele verbinding tussen groepen, maar een van de meest effectieve maatregelen tegen sociale isolatie is toch wel het ‘virtual open channel’. Hieronder een korte toelichting over wat een ‘virtual open channel’ is en hoe je dat samen met je team of afdeling kunt inrichten
Maak een ‘open channel’
Maak een virtuele werkgroep met een aantal collega’s van je team. Log in en spreek met elkaar door wat je bijvoorbeeld deze dag gaat doen. Na je bespreking log je niet uit maar zet je alleen de audio af en maakt het beeldscherm klein zodat je je collega’s kunt zien (en zij jou) in een hoek van je scherm. Je werkt gewoon door en hebt visueel contact met je collega’s. Op gezette tijden zoek je eventueel weer audio contact (bijvoorbeeld tijdens de lunch break of aan het eind van de sessie) en bespreek je met elkaar hoe het gaat. Maak afspraken met elkaar hoe lang een sessie duurt en wanneer je elkaar gezamenlijk spreekt. Evalueer aan het eind van de dag.
In een andere variant van ‘virtual open channel’ laat je zowel audio als video open staan. Je kunt elkaar dan niet alleen zien maar ook horen. Dat biedt je de gelegenheid om af en toe een vraag te stellen of een opmerking te maken, net zoals je op kantoor zou doen. Voorwaarde is wel dat iedereen in de virtuele groep in een rustige omgeving zit en dat er bijvoorbeeld niet constant gepraat wordt. Maar hierover kun je natuurlijk samen afspraken maken.
Voordelen van Open Channel zijn evident. Het vermindert gevoelens van eenzaamheid: je bent samen aan het werk - weliswaar op afstand maar je kunt elkaar zien (en horen); dit geeft je het gevoel dat je niet alleen aan het werk bent, of ‘er alleen voor staat’. Virtueel samenwerken houd je gemotiveerd. Het zien en horen van je collega’s kan je helpen om je werktempo vast te houden (‘zien werken doet werken’) en minder gevoelig te zijn voor afleiding.